Υπόθεση

Ο Θεός δηλώνει στον Αβραάμ ότι θα αφανίσει τα Σόδομα και τα Γόμορρα. Μετά από αρκετές ικεσίες, ο γέροντας καταφέρνει να εξασφαλίσει τη σωτηρία του Λωτ, του μόνου δίκαιου ανάμεσα στους κατοίκους των αμαρτωλών πόλεων. Ενώ πηγαίνει να τον ειδοποιήσει, ο Λωτ ξυπνά τρομαγμένος και αναλογίζεται γιατί ο Θεός τον βασανίζει με λάγνα όνειρα. Σύντομα καταλαβαίνει πως η ερωτική συνεύρεση με τις κόρες του δεν ήταν όνειρο.

Ήδη αγανακτισμένος με τη σκληρότητα του Θεού, οργίζεται περισσότερο με την είδηση που του φέρνει ο Αβραάμ. Αρνείται να εγκαταλείψει την πόλη και αποκαλύπτει στον γέροντα το αμαρτωλό του παρελθόν και την πρόθεσή του να αναμετρηθεί με τον Θεό. Καθώς φεύγει ο Αβραάμ, ο άγγελος Πυρομάλλης φτάνει στη γη για να καταστρέψει τις πόλεις. Αν και ο Θεός του έχει απαγορέψει να πιει κρασί και να αγγίξει γυναίκα, εκείνος μεθά και συνευρίσκεται με τις κόρες του Λωτ.

Στη συνέχεια, πηγαίνει μαζί με τον Λωτ στο παλάτι του βασιλιά και συναντά τη βασίλισσα, που νομίζει ότι βλέπει το μονάκριβο γιό της· το παιδί είχε δολοφονηθεί πριν από χρόνια από τον Λωτ, κατ' εντολή του βασιλιά. Παρακινημένος από τη βασίλισσα, ο άγγελος σκοτώνει το βασιλιά. Ο Αβραάμ επιστρέφει στα Σόδομα για να πάρει μαζί του τον Λωτ, ενώ η καταστροφή των πόλεων έχει αρχίσει. Ο Λωτ αρνείται να τον ακολουθήσει, του αναθέτει την προστασία της οικογένειάς του και παραμένει μαζί με τον άγγελο στη φλεγόμενη πόλη.

Πληροφορίες για τη συγγραφή

Γράφεται στην Αντίμπ το 1948.

Εκδοτικά

  • Ν. Καζαντζάκης, Σόδομα και Γόμορρα, Νέα Εστία τ. 45, τχχ. 520-527 (1.3.-15.6.1949) σ. 276-279, 357-360, 438-441, 494-497, 560-564, 653-656, 713-716, 762-765, και τ. 46, τχχ. 528-532 (1.7 - 1-9. 1949) σ. 844-847, 927-930, 992-995, 1067-1069, 1131-1134 - και σε ανάτυπο
  • Ν. Καζαντζάκης, Θέατρο Γ΄. Τραγωδίες με διάφορα θέματα. Καποδίστριας, Χριστόφορος Κολόμβος, Σόδομα και Γόμορρα, Βούδας, επιμέλεια Ε. Χ. Κάσδαγλης, Αθήνα: Δίφρος 1956
  • Ν. Καζαντζάκης, Θέατρο Γ΄. Τραγωδίες με διάφορα θέματα. Καποδίστριας, Χριστόφορος Κολόμβος, Σόδομα και Γόμορρα, Βούδας, Αθήνα: εκδ. Ελ. Καζαντζάκη 1971 - όπου και νεότερες εκδόσεις· η έκδοση του 1998, με επιμέλεια Πάτροκλου Σταύρου, είναι ανατύπωση της έκδοσης του 1956

Ξένες εκδόσεις - Μεταφράσεις

  • Nikos Kazantzakis, "From Burn me to Ashes", μετάφραση στα αγγλικά Kimon Friar, Greek Heritage: The American Quarterly of Greek Culture, τ. 1, τχ. 2 (άνοιξη 1964) 61-64
  • Nikos Kazantzakis, Sodoma y Gomorra, μετάφραση στα ισπανικά Enrique de Juan, στον τόμο Obras Selectas. Novelas - Teatro - Viajes, Ι, Βαρκελώνη: εκδ. Planeta 1968
  • Nikos Kazantzakis, Sodom and Gomorrah, μετάφραση στα αγγλικά Kimon Friar, The Literary Review, τ. 19, τχ. 2 (χειμώνας 1976) 122-256 - με εισαγωγή του Peter Bien
  • Two Plays by Nikos Kazantzakis. Sodom and Gomorrah, Comedy, a tragedy in one act, μετάφραση στα αγγλικά Kimon Friar, εισαγωγή Karl Kerényi (μεταφρασμένη από τον Peter Bien) Nostos Books 1982 / St. Paul, Μινεσότα: North Central Publishing Co. 1982
  • Two Plays by Nikos Kazantzakis. Sodom and Gomorrah, Comedy, a tragedy in one act, μετάφραση στα αγγλικά Kimon Friar, εισαγωγή Karl Kerényi (μεταφρασμένη από τον Peter Bien), St. Paul, Μινεζότα: North Central Publ. Co. 1982
  • Nikos Kazantzaki, Sodome et Gomorrhe, μετάφραση στα γαλλικά Α. Ιωαννίδης, χ.τ., χ.ε., χ.χ.

Παραστάσεις - διασκευές

  • Feuer über Sodom [= Φωτιά πάνω στα Σόδομα], Nationaltheater, Μάνχαϊμ της Γερμανίας, 1954. Σκηνοθεσία Wolfgang v. Stas a.G. Ηθοποιοί: Friedrich Gröndahl, Karl Marx, Erich Musil κ.ά. Την πρεμιέρα παρακολούθησαν ο Νίκος και η Ελένη Κα-ζαντζάκη
  • Sodom and Gomorrah, Theatre Group του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Shoemberg Hall, 1959. Σκηνοθεσία James Elliott, μετάφραση Kimon Friar, μουσική Elmer Bernstein, παραγωγή George Edwards. Ηθοποιοί: Jeff Corey, Abraham Sofaer, Paul Lukather κ.ά.
  • Burn me to Ashes [=Κάνε με στάχτη], παράσταση στο Jan Hus Playhouse, Νέα Υόρκη, 1963. Σκηνοθεσία Anthony Michales, μετάφραση Kimon Friar, μουσική Serge Tcherepnine, παραγωγή Bari and Bennett Productions. Ηθοποιοί: Micahel del Medico, Neil Vipond, Don Gunderson, κ.ά.
  • Παράσταση στο Wallman Auditorium, Καλιφόρνια, 1965. Μουσική Mack Schlefer
  • Σόδομα και Γόμορρα, θίασος «Προσκήνιο», Φεστιβάλ Αθηνών 1983. Σκηνοθεσία Αλέξης Σολομός. Ηθοποιοί: Θάνος Κωτσόπουλος, Νίκος Τζόγιας, Χρήστος Τσάγκας, Χρήστος Πάρλας κ.ά.